Chicago Sun-Times gazetesinin “Yaz Rehberi” ekiyle başlayan yapay zekâ krizi büyüyor. Kısa bir özet: Gazetenin 18 Mayıs tarihli ekinde, yapay zekâ tarafından uydurulmuş kitap önerileri ve hayal ürünü uzman görüşleri yer aldı.
Fakat iş orada kalmadı… Chicago Sun-Times gazetesi bu kez yalnız değil. Aynı “uydurma kitaplar listesi” Philadelphia Inquirer gibi başka yayınlarda da yayımlandı. Listede 15 kitap yer alıyor ama bunlardan sadece beşi gerçek. Diğerleri ise tam anlamıyla hayal ürünü. Mesela, Isabel Allende’nin “ilk iklim kurgu romanı” diye sunulan Tidewater Dreams hiçbir zaman yazılmadı. Pulitzer ödüllü Percival Everett’in adı da “yakın gelecekte geçen bir Amerikan Batısı distopyası” diye tanıtılan The Rainmakers ile anıldı. Anlayacağınız, yapay zekâ herkesi tam anlamıyla troll’ledi.
Peki bu iş nasıl oluyor? Listenin telifini sağlayan King Features (Hearst Newspapers’a bağlı) içeriğin lisanslı olduğunu belirtse de, yazının sorumlusu Marco Buscaglia’nın itirafı meseleyi netleştirdi: Liste kısmen yapay zekâ tarafından üretildi. Buscaglia, “Sun-Times’ın haberi yoktu, tamamen benim hatam” diyerek sorumluluğu üstleniyor. Gazete ise “okurlarımıza sunduğumuz içeriğin doğruluğu bizim için temel bir ilke” açıklamasıyla konuyu soruşturduklarını duyurdu. Bu arada, olayın yaşandığı tarih 18 Mayıs: Yani Sun-Times’ın ekonomik nedenlerle çalışanlarının %20’sini işten çıkardığını açıklamasından yalnızca iki ay sonra.
Yazar Gabino Iglesias, bu konu üzerinden başka bir soruna dikkat çekmiş: “ABD’de kaç tam zamanlı kitap eleştirmeni kaldı ki?” Iglesias ayrıca AI’a karşı yazarlık haklarını korumak için açılması planlanan toplu davanın da savunucularından.
Velhasıl, bir yaz rehberinin yarattığı krizin ortasında bir kez daha görüyoruz: Yapay zekâ, yazarlığın yerini nispeden doldursa da editörlük şart. Görsel üretmeler güzel, ama kitap önerisi yapacaksanız önce bir kontrol edin deriz. Baştan söyleyelim: Tidewater Dreams yok, Allende hâlâ Ruhlar Evi yazarı.