Katalonya Üniversitesi (UOC) Psikoloji ve Eğitim Bilimleri Fakültesi’nden Profesör Montserrat Lacalle, bu fenomeni açıklayan iki değişken olduğunu söylüyor: Kişi, kitabı alırken bir duygu hisseder, sanki kitabı okumuş ya da o bilgiye sahip olmuş gibi bir duygudur bu. Bu deneyim çok keyif vericidir. Fakat okumayı ertelediği de olur. Bunu bazen ilgisizlik ya da motivasyon eksikliği olarak düşünürüz, ama her zaman öyle değildir. Bazı insanlar için okuma anı o kadar keyifli ya da ideal olmalıdır ki, o anı bir türlü bulamazlar ve bu nedenle sürekli ertelerler. Günler geçer ve o davranışı gerçekleştirme zamanı hiçbir zaman gelmez.

Peki ya e-kitaplar, onları biriktirenler de bu gruba dahil mi?

Lacalle, dijital kopyaların saklanmasını da buna dahil ediyor ve şöyle diyor: Bir e-kitabı saklayan kişi, tıpkı fotoğrafları saklayan biri gibi tatmin sürecini yaşar: ‘Buna sahibim’ diye düşünmek bile yeterlidir o kişi için. ‘Belki asla bakmayacağım ama onun bana ait olduğunu bilmek bana huzur veya tatmin hissi veriyor.’ Görsel olarak bir kütüphaneye bakmakla aynı olmasa da, ödüllendirme sistemi çok benzer.

Tsundoku’ya en çok yol açanın özel baskılar olduğunu da unutmamak gerekli. Hele ki sınırlı sayıdalarsa…

Kişi başı 7.52 kitap

Tsundkoku Türkiye’de ne kadar gözlemlenebiliyor emin değiliz. 2023 yılı Eylül ayında Türkiye Yayıncılar Birliğinin yaptığı bir araştırmaya göre maliyetler döviz bazında %84 artarken, yayıncıların belirlediği önerilen perakende satış fiyatlarında ise %15’lik azalma gözlenmiş. İnsanlar biriktirmek için kitap almıyor, hatta kitap satışlarında genel bir düşüş mevcut,

Bir başka bilgi: Kültür Bakanlığının açıkladığı veriler doğrultusunda dijital platformlardan indirilen kitaplar, bandrol muafiyetine tabi kapak hariç toplam 48 sayfayı geçmeyen eğitim amaçlı süreli olmayan yayınlar, TÜİK’in yıl ortası nüfus projeksiyon verileri baz alındığında, kişi başına düşen fiziki kitap sayısı 7,52 olarak gerçekleşmiş.

2023-2024 eğitim-öğretim yılında Millî Eğitim Bakanlığı (MEB) tarafından ücretsiz dağıtılan kitap sayısıysa toplam 192 milyon. Bu, MEB’i ülkenin en büyük yayıncısı yapıyor.

Kaynak: El País, Türkiye Yayıncılar Birliği