Ses getiren sergileriyle bilinen sanatçı Mike Winkelmann (Beeple), Amerika’daki Art Basel Miami Beach’te sıradışı bir sergiye imza attı.

Sıradan Hayvanlar (2025) adlı enstelasyon çalışmasında Elon Musk, Jeff Bezos ve Mark Zuckerberg gibi teknoloji devleriyle Andy Warhol gibi sanatçıların kafaları otonom robot köpeklere yerleştirdi. Ürkütücü görünen robotları sergi ziyaretçilerinden ayıran fiziksel ekranlar veya kontrollü bariyerler bulunmuyor ve bu da teknolojinin ve halkın gerçek zamanlı olarak buluştuğu ortak bir alan yaratıyor. Robot köpekler gözleriyle çektikleri fotoğrafları “dışkı” gibi dışarı atıyor ve her fotoğraf teknoloji patronlarının sosyal medya platformlarının stiline göre filtreye sahip. Üstelik bu fotoğrafları üzerindeki dijital kodla NFT sanat eserine dönüştürmek de mümkün. Yani buna bir nevi “NFT eseri dışkılamak” da denebilir. Fiziksel bir eylem ile dijital bir ürün arasındaki bu doğrudan bağlantı, modern medyanın teknolojiyi kullanarak değeri nasıl aktarabileceğini gösteriyor. Ayrıca bu çalışma, sosyal medya kullanıcılarının ne gördüğünü tanımlayan algoritmalar üzerine sanatsal çarpıcı bir yorum olma özelliğini taşıyor.

Beeple’ın 2025 tarihli Regular Animals işi. (Courtesy of Art Basel)

Sürekli fotoğraf çekip fotoğraf çıkaran bu robotların büyük ilgi görmesinin yanı sıra ziyaretçilerin de bu robotların fotoğrafını çekmesi çalışmayı paradoksal bir eyleme dönüştürüyor. Ziyaretçiler robot köpeklerin gözünden çekilen fotoğrafları eve götürme şansına da sahip. Bu fotoğrafların paketinde “Dışkı Örneği” damgası var ve üzerinde “çoğu sanatsever için iğrenç” olabileceği ve “yozlaşmış sanat koleksiyoncularında kontrol edilemeyen reaksiyonlara” neden olabileceği uyarısı bulunuyor. Beeple, çalışmasını, Eskiden dünyayı sanatçıların gözünden yorumluyorduk, ama şimdi özellikle Mark Zuckerberg ve Elon Musk, dünyayı nasıl gördüğümüzün büyük bir kısmını kontrol ediyor. Dünyayı onların gözünden görüyoruz çünkü ne gördüğümüze karar veren bu çok güçlü algoritmaları onlar kontrol ediyor. Bu yüzden bu fikirle biraz oynamak istedik diye açıklayarak aslında projenin pek çok mesajı içinde barındırdığını söylüyor. Bezos’un robot köpeğinin fotoğraf çıktısı vermemesi de bir diğer dikkat çekici detay. Beeple, bu detayı, Bezos’un sosyal medya platformu olmadığı için robot köpeğinin fotoğraf baskısı vermediğini ancak dünyayı şekillendiren isimlerin başında geldiği için serginin olmazsa olmazı olduğunu söyleyerek açıkladı. Kafaları hiper gerçekçi olan bu robot köpeklerin her birinin özel koleksiyoncular tarafından 100 bin dolara satın alınması, işin bir diğer ilginç yanı.

Robota benzeyen ama kafası Andy Warhol’dan Jeff Bezos’a kadar ünlü yüzlerle modellenmiş bu “köpekler”, teknolojiyle pop kültürünün tuhaf kesişimine güzel bir örnek. (Getty Images)

Sanatçı, bir sergi, birden fazla mesaj ve ütopik denilebilecek derecede sıradışılıkla insanların beyinlerine uyarı sinyalleri gönderiyor, bunu yaparken de sarkazma başvuruyor. Beeple, kısaca Dünyayı kendi gözlerinizden gördüğünüzü sanıyorsunuz ama bunu sizin yerinize bir başkası yapıyor. Üstüne üstlük onların üretimlerinin değerine değer katıyor ve dünyayı şekillendirmelerine izin veriyorsunuz. Bunun farkına varın ve ona göre hareket edin diyor.

İnsanlar bu uyarıya kulak verir mi? Sanmam, ama sergiyi Google’ın kurucu ortağı Sergey Brin’in gezdiğine dair söylentiler göz önünde bulundurulduğunda serginin yankısının doğru yerlere ulaştığı söylenebilir.