Nicole Kidman ve Keith Urban 19 yıllık birliktelikleriyle Hollywood’un medarıiftiharıydı ve ünlüler dünyasında benzerine az rastlanır aşkları vardı. Ancak bu aşk da bitti ve ünlü çift “evlilik sorunları ve uzlaşmaz farklılıklar” nedeniyle boşanma davası açtı.

Hollywood’u şok eden ayrılığın nedeni hakkında herkes farklı bir şey söylese de aslında bazı ilişkilerin son kullanma tarihinin dolduğunu gösteren “bilimsel” işaretlerin olduğu da gerçek. Nitekim, Daily Mail gazetesi Nicole Kidman ve Keith Urban evliliği üzerinden “ayrılık biliminin” inceliklerini yazdı. “Mahşerin Dört Atlısı Teorisi” olarak adlandırılan bu bilimsel gerçeklik, 1994 yılında Amerikalı psikoloji profesörü Dr. John Gottman tarafından ortaya atıldı ve bir ilişkinin bitme sinyallerinden yola çıkarak ayrılığın ufukta olduğunu yüzde 90 oranında biliyor. Peki her ilişkinin ayrı dinamiğinin olduğunu düşünürsek bu teori nasıl ortaya çıktı? Şöyle ki, Dr. Gottman, laboratuvarda son sekiz saattir birbirleriyle hiç konuşmayan yeni evli çiftlerle bir araştırma yapıyor. Laboratuvarda çiftler 15 dakika süren üç konuşma sırasında kamera kaydına alınıyor. Bu konuşmalardan biri günün olayları, biri evlilik içindeki çatışmalar ve diğeri de ikisinin de “tatsız” olarak adlandırdığı bir konu hakkında oluyor. Araştırmacılar daha sonra görüntüleri belirli davranış ve duygusal ifadelerin varlığına göre kodluyor. Son olarak, çiftlerle birkaç yıl sonra tekrar iletişime geçilerek hala birlikte olup olmadıkları belirleniyor. Dr. Gottman, analize dayanarak, Mahşerin Dört Atlısı olarak adlandırılan ve bir çiftin ayrılmaya doğru gittiğini gösteren dört temel davranışı tespit ediyor. Gottman, bir ilişkinin sona ermek üzere olduğunu gösteren 4 önemli işaret olarak şunları sıralıyor:

1. Eleştiri: Partnerinizde sürekli kusur bulmak

İlk atlı eleştiridir; Gottman, bunu partnerinizin karakterinin özüne yönelik bir saldırı olarak tanımlıyor. En önemlisi, bu bir şikayetten farklı. Eleştirinin sorunu, yaygınlaştığında, çok daha ölümcül “atlıların” onu takip etmesinin önünü açmasıdır. Bu durum, mağdurun saldırıya uğramış, reddedilmiş ve incinmiş hissetmesine neden oluyor. Daha sık ve yoğun bir şekilde tekrar eden eleştiri sonunda hor görmeye yol açıyor.

2. Aşağılama: Saygısız davranış veya hakaret

Eleştiri karaktere bir saldırı iken, küçümseme daha da ileri giderek kişinin kendisine karşı ahlaki bir üstünlük pozisyonu aldığını varsayar. Uzmanlara göre boşanmanın en büyük belirleyicisi hor görme. Gottman bu “atlıyı”, “Bu durumda iletişim kurduğumuzda, gerçekten kötü niyetliyiz; başkalarına saygısızca davranır, onlarla alay eder, onları aşağılar, isim takar ve göz devirme veya alay etme gibi beden dilini kullanırız. Aşağılamanın hedefi, hor görüp değersiz hissetirmektir” diye açıklıyor.

3. Savunmacılık: Eleştiri karşısında kendini koruma

Gottman’a göre, savunmacılık, sorunlu ilişkilerde neredeyse her yerde mevcut. Kişi haksız yere suçlandığını hissettiğinde bahaneler arıyor ve partnerine geri adım attırmak için “masum” rolü yapıyor. Ne yazık ki savunmacılık neredeyse hiçbir zaman başarılı olmuyor ve kişinin partnerine hatalarını kabul etmek istemediğini ima ediyor.

4. Duvar örme: Aşağılanmaya tepki olarak etkileşimden çekilme

Son olarak, genellikle küçümsemeye yanıt olarak kullanılan “duvar örmek” mahşerin dördüncü atlısı. Duvar örme, dinleyicinin etkileşimden çekilmesi, kendini kapatması ve partnerine yanıt vermeyi bırakmasıyla ortaya çıkıyor. Eşleriyle sorunları yüzleşmek yerine duvar ören kişiler, ilgisiz davranmak, uzaklaşmak, meşgul gibi davranmak veya takıntılı ya da dikkat dağıtıcı davranışlarda bulunmak gibi kaçamak manevralar yapabiliyor.

Diğer yandan, Mahşerin Dört Atlısı sizin için alarm zillerini çalıyorsa, neyse ki uzmanlar ilişkinizde bahsedilen o olumsuz yanları ortadan kaldırmanın kolay yollarının olduğunu da söylüyor. Takdir kültürünü geliştirmek, tartışmada kısa aralar verip kibar başlangıçlar yapmak, sorumluluk almak, sonuç odaklı ve duyguları açık yaşamak gibi değişiklikler ilişkiyi ipten döndürebiliyor. Kısaca, bilim öngörüyor ancak son söz sizin! Kıyameti tersine çevirmek de aşkın elinde.